SŁOWNIK CZ. 4 - "CZŁOWIEK I JEGO ZAJYŃCIA"

Z CZEGO SKŁODO SIE CZŁOWIEK?

baki

policzki, raczej u osoby dobrze wyglądającej

blabla

oczy, szczególnie duże oczy, czy szeroko otwarte

blazury, blazurki

oczy, oczka, szczególnie u dziewczyny lub u dziecka

dupa, dupsko

tyłek, pupa. Należy podkreślić że w gwarze nie są to określenia wulgarne czy obraźliwe

dydek

pierś (bez zabarwienia wulgarnego)

kutunki

włosy, włoski, kręcone włosy, szczególnie u małych dzieci

kutuny

włosy bardzo gęste, często kręcone; kutuny mówimy również o włosach nieuczesanych

śniupa, śniupka

twarz, przy czym śniupa to zgrubienie, to śniupka określenie pieszczotliwe

CO  ROBIĆ ZIMÓM? – GRZEBLANIE

FLIKOWANIE

DARCIE PIYRZA

drzyć piyrze

drzeć pierze (gęsie, ewntualnie kacze)

klejdry

plotki, opowiastki, również rozmowy znajomych czy w rodzinie

kwap

puch, miękkie, delikatne pierze

pipcie

część piórka pozostała po darciu pierza składająca się ze stosiny, dutki i małej chorągiewki u samej góry piórka (za tę część drąca pierze osoba trzymała je przy darciu)

piyrdoły, piyrdy

nieprawdziwe plotki, nieistotne sprawy, niesprawdzone wiadomości

piyrko (piyrze)

pióro (pióra); gęsie lub kacze pióra przeznaczone na pierzyny i poduchy

pympek

poczęstunek na zakończenie np. darcia pierza, ale też na zakończenie innych robót trwających kilka czy kilkanaście dni

spodek

wsypa wielkości łóżka wypełniona pipciem. Spodek kładziono na siennik, na to zakładano prześcieradło

ulotniać się

o pierzu w pierzynie czy poduszcze, zmniejszać swoją objętość

A CHŁOPY CO?

borne dny

dni w których nadleśnictwo wyznaczyło wywożenie zakupionego drewna z lasu; na ogół był to wtorek i czwartek

chóńki

gałązie sośniny z zielonym igliwiem, porąbane i powiązane w małe snopki; wysuszone służy do rozpalania ognia lub szybkiego, krótkotrwałego uzyskania wysokiej temperatury

drewko smólne

uschnięte, przeżywiczone kawałki gałęzi sosnowych

grzeblać

coś cały czas robić, wykonywać drobne prace

jachać na młyń

jechać na wiatrak ze zbożem do przerobu

kliń

klin do łupania dużych pniaków na mniejsze

kłoziołek

drewniana konstrukcja służąca do położenia pniaków w celu ich przecięcia

rudować

wyrywać pniak z korzeniem po ściętym drzewie

tetrać

robić coś mozolnie, często też robić niedokładnie, trochę byle jak

wyrobiać drzewo

chodzić do lasu szykować drewno do wywozu

SWIÓNTECZNY ŁORDNUNG